Бұл мақалада заманауи білім беру жүйесінің трансформациясы және студенттердің эмоционалдық интеллектінің (EQ) маңыздылығы қарастырылады. Білім беру үрдісінде студенттердің мобильділігін арттыру, жеке білім беру траекториясын қалыптастыру және оқу жағдайларына бейімделу қабілетін дамыту маңызды болып отыр. Осы орайда, эмоционалды интеллекттің оқу және кәсіби өмірдегі рөлі ерекше атап өтілген. Эмоционалды интеллектті дамытудың қажеттілігі студенттердің стресстік жағдайларды жеңуге, қарым-қатынастарды жақсартуға және кәсіби бейімделуге көмектеседі.Мақалада эмоцияларды тану, түсіну және басқару қабілеттері бойынша бірнеше теориялар мен модельдер талданады. Д.Гоулманның, П.Саловей мен Д.Майердің, Р.Бар-Онның және Д.В.Люсинаның эмоционалды интеллекттің компоненттері мен оның адам өміріндегі маңызы туралы тұжырымдары қарастырылған. Эмоционалды интеллекттің негізінде өз эмоцияларын бақылау, эмпатия, басқа адамдармен тиімді қарым-қатынас орнату және стресстік жағдайлармен күресу дағдылары жатқандығы анықталды. Зерттеу барысында жоғары оқу орындарының студенттерінің эмоционалдық интеллект деңгейі анықталды. Нәтижелер көрсеткендей, студенттердің эмоционалдық интеллектісі көбінесе орташа деңгейде, бірақ өз эмоцияларын түсіну және басқару қабілеті төмен болып шықты. Осыған орай, студенттерге арналған арнайы бағдарламалар мен тренингтер, оның ішінде арт-терапия әдістері арқылы эмоционалдық интеллектті дамыту ұсынылады.

КУАНЖАНОВА К.Т.

философия докторы (PhD), доцент, Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан

E-mail: kkt-87@mail.ru, https://orcid.org/0000-0003-4269-6838

СМАИЛОВА Г.С.

аға оқытушы, Ы.Алтынсарин атындағы Арқалық педагогикалық институты, Арқалық қ., Қазақстан

E-mail: guldana-s@mail.ru, https://orcid.org/0009-0004-9576-4157

1. Безбородова Л. А. Эмоциональный интеллект как важный фактор коммуникативного взаимодействия преподавателя и студентов / Л. А. Безбородова, М. А. Безбородова // Наука и школа. – 2018. – № 3. – С. 52–57.
2. Ларина А. Т. Эмоциональный интеллект // Азимут научных исследований: педагогика и психология. 2016. Т. 5, № 3 (16). С. 275–278.
3. James С., Bore M., Zito S. Emotional Intelligence and Personality as Predictors of Psychological Well-Being // Journal of Psychoeducational Assessment. 2012. Vol. 30, iss. 4. P. 425–438. https://doi.org/10.1177/0734282912449448. DOI: https://doi.org/10.1177/0734282912449448
4. Алимбаева Р. Т., Есназарова, Л. У. Теоретические аспекты эмоционального интеллекта // Инновационная наука. 2017. № 03–1. С. 242–243.
5. Bar-On, R. The handbook of emotional intelligence: theory, development, assessment, and application at home, school, and in the workplace / R. Bar-On y J. Parker // Intelligence. – 2000. – No. 30. – P. 209-219. – DOI: 10.1016/S0160-2896(01)00084-8. DOI: https://doi.org/10.1016/S0160-2896(01)00084-8
6. Рубинштейн С. Л. Основы общей психологии / С. Л. Рубинштейн. – Санкт-Петербург: Питер, 2000. – 712 с.
7. Люсин Д. В. Современные представления об эмоциональном интеллекте // Социальный интеллект. Теория, измерение, исследования / под ред. Д. В. Люсина, Д. В. Ушакова. М.: Ин-т психологии РАН, 2004. С. 29–36.
8. Люсин Д.В., Марютина О.О., Степанова А.С. Структура эмоционального интеллекта и связь его компонентов с индивидуальными особенностями: эмпирический анализ // Социальный интеллект: Теория, измерение, исследования / Под. ред. Д.В. Люсина, Д.В. Ушакова. – М.: Изд-во «Институт психологии РАН», 2004. – 176 с. (Труды Института психологии РАН).
9. Люсин Д.В. Новая методика для измерения эмоционального интеллекта: опросник ЭмИн // Психологическая диагностика. 2006. № 4. С.