Бұл мақалада кеңес өкіметінің алғашқы жылдарындағы аграрлық өзгерістері, 20-жылдардың екінші жартысынан бастап Қазақстанда жер мәселесі қайтадан шиеленісуін және де осы мәселедегі кеңестік шараларға қатысты айтыс-тартыстарда ұлттық мүддені қорғаған қайраткерлердің іс-әрекеттері жайлы кең мәліметтер келтірілген. Бұл ретте 20-жылдардағы аграрлық мәселені ұлт мүддесі тұрғысында көтерген Т.Рысқұлов, Ә.Бөкейханов, Н.Төреқұлов, Т.Шонанұлы, С.Сәдуақасов, М.Шоқай сынды қазақ зиялыларының есімдерін атауға болады.Аталмыш қайраткерлер 20-жылдары басталған қазақ өлкесіндегі жер-су реформасы, егістік-шабындық жерлерді қайта бөліс мәселелеріне объективті баға беруге тырысты.

А.М. ҚАЛЫБАЕВА

Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті

1. Қазақстанның қазіргі заман тарихы бойынша хрестоматия (1917-1939 жж.). І том. – Алматы: Қазақ университеті, 2007. -336 б.
2. Бөкейханов Ә. Шығармалар. –Алматы, 1994. -382 б.
3. Телжан Шонанұлы мұралары (шығармалар, зерттеулер және мақалалар).-Алматы: Ел-шежіре, 2007. -368 б.
4. Төреқұлов Н. Шығармаларының көп томдық жинағы. –Алматы: Ел-шежіре, 2007. 1-том. -256 б.
5. Сәдуақасұлы С. Екі томдық шығармалар жинағы. 2-том.-Алматы: Алаш, 2003. -360 б.
6. Шоқай М. Таңдамалы.-Алматы: Қайнар, Т.2. 1999. -520 б.
7. Мұстафа Шоқай. Түркістан және кеңес режимі. //Қазақ тарихы, №3. 2011. 17-21 б.