АЗЫҚ-ТҮЛІК ТӘУЕЛСІЗДІГІ ДЕҢГЕЙІНІҢ АГРАРЛЫҚ АЗЫҚ-ТҮЛІК ТӘУЕКЕЛДЕРІН БАҒАЛАУҒА ӘСЕР

Жарияланды 2024-07-05
ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ Нөмір 64 № 2 (2021)
№2 (2021)
Авторлар:
  • Г.Т. КУНУРКУЛЬЖАЕВА
  • Л.М. АЛЛАХВЕРДИЕВА
PDF (English)

Жариялауға ұсынылып отырған мақалада азық-түлік тәуелсіздігін орнату, мемлекеттің ең жоғары азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету, аграрлық азық-түлік тәуекелдерін диагностикалау және азайту
мәселелерін қамтитын маңызды мәселелер зерттеледі. Авторлар республика тұрғындарына азық-түліктің нақты қолжетімділігін бағалауды жүзеге асырады, азық-түлік тауарларының көрсетілген қолжетімділігін қамтамасыз ету деңгейін нақтылау үшін әкелінетін өнімдерді (импортты) жабу коэффициенттерін есептейді. Жұмыста негізгі азық-түлік тауарлары бойынша өзін-өзі қамтамасыз етуді (азық-түлік тәуелсіздігі) көрсететін көрсеткіштерге қатысты талдамалық есептеулер маңызды орын алады. 2015-2019 жылдар аралығындағы еліміздің азық-түлік тәуелсіздігінің жалпы деңгейінің динамикасы ұсынылған.осы мақалада агроазық-түлік
тәуекелдеріне жүргізілген талдау нәтижелері (SWOT-тәуекелдерді талдау) келтірілген, оның көмегімен бес
негізгі блокқа топтастырылған бірқатар ықтимал тәуекелдер анықталған. Содан кейін ҚР азық-түлік қауіпсіздігі үшін ең қауіптісін анықтаған осы агроазық-түлік тәуекелдерін сараптамалық бағалау нәтижелері келтірілген. Бұл ретте әрбір тәуекелді интегралды бағалау әсер етуді көрсететін балдарды тәуекел ықтималдығының коэффициентіне көбейту арқылы жүзеге асырылды. Жұмыс соңында азық-түлік пен өзін-өзі қамтамасыз етудің қол жетімділік деңгейін арттыру, сондай-ақ аграрлық өндірісті сүйемелдейтін тәуекелдерді азайту бойынша кейбір шаралар ұсынылады.

  1. Белугин А.Ю. Эволюция понятия «продовольственная безопасность»: история, этапы, современное понимание / А.Ю. Белугин Научные исследования экономического факультета. Электронный журнал. 2019 Том 11 Выпуск 2 - С. 122-143
  2. Осуществление права на питание – вызов XXI века в области прав человека / Продовольственная и сельскохозяйственная организация объединенных наций (ФАО). Рим, 2007, [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.fao.org/fileadmin/templates/wfd 2007/ pdf/ WFDLeaflet2007R.pdf
  3. Всеобщая декларация прав человека. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://www.un.org/ru
  4. Закон РК «О национальной безопасности Республики Казахстан». [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://adilet.zan.kz/rus/docs/Z1200000527
  5. Стратегия – 2050. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https:// online. zakon.kz/ Document /?doc_id=31305418
  6. Госпрограмма развития АПКРК на 2017-2021 годы. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://adilet.zan.kz/rus/docs/P1800000423
  7. Скляренко С.А. и др. История и современность проблематики Продовольственная безопасность / С.А. Скляренко и др. // Сельское хозяйство. – 2016. – № 1. – С. 27. [Электронный ресурс]. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://nbpublish.com /library_read_article.php?id=20267.
  8. Рахимжанова Г.М. Продовольственная безопасность Казахстана приоритеты ее обеспечения: Монография / Г.М. Рахимжанова // Алматы: Айтұмар, 2018. - 148c. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://rmebrk.kz
  9. Статистика внешней и взаимной торговли. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://stat.gov.kz/official/industry/31/statistic/6
  10. Кожахметова Г.А. Проблемы обеспечения продовольственной безопасности Казахстана / Г.А. Кожахметова, О.В. Лашкарева // Вестник КазНУ. Серия экономическая. - 2016. - №5 (117). – С. 101-109
  11. Болатова Б.Ж., Кунуркульжаева Г.Т., Курманалина А.А. Обеспечение продовольственной безопасности Казахстана// Проблемы агрорынка. – 2019. - № 3. - С. 49-57
  12. Рейтинг продуктов питания: импорт и экспорт. [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://blog.kazdata.kz/import-export/rejting-produktov-pitaniya-import-i-eksport.html
  13. Кайгородцев А.А. Продовольственная безопасность Казахстана: оценка состояния и пути обеспечения // Большая Евразия: Развитие, безопасность, сотрудничество. - 2019. - №2-1. – С. 51-54
азық-түлік, физикалық қолжетімділік, азық-түлік қауіпсіздігі, азық-түлік тәуелсіздігі, азық-түлікпен қамтамасыз ету, аграрлық азық-түлік тәуекелдері, өзін-өзі қамтамасыз ету