ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ БУЛЛИНГ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ЭМОЦИЯЛЫҚ КӨҢІЛ-КҮЙІН РЕТТЕУДІҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШАРТТАРЫ

Жарияланды 2025-03-31
ПЕДАГОГИКА Нөмір 79 № 1 (2025)
№1 (2025)
Авторлар:
  • УТЕУОВА А.А.
  • РЫСТЫГУЛОВА А.Т.
PDF

Мақалада жасөспірімдер арасындағы буллинг мәселесі, буллинг түлері және онымен күресу жолдары қарастырылады. Қазіргі жағдайда жасөспірімдер арасындағы буллинг мәселесі өзекті мәселелердің бірі. Буллинг - бұл шынымен де көп назар аударуды қажет ететін құбылыс, өйткені оның салдары жойқын. Қазіргі күндері бұл туралы ашық айтылып жүр. Бірақ, әлі де жеткілікті деңгейде емес. Буллинг басқаларға зиян келтіру үшін әдейі жасалады және жиі қайталанады, бұл жәбірленушінің санасында қорлаудың ұзақ мерзімді әсерін тудырады.

Буллинг басқаларға зиян келтіру үшін әдейі жасалады және жиі қайталанады, бұл жәбірленушінің санасында қорлаудың ұзақ мерзімді әсерін тудырады.

Зерттеудің өзектілігі. Жасөспірімдердің буллинг жағдайындағы  эмоциялық көңіл-күйін реттеудің педагогикалық шарттарын зерттеу.

Мақалада қолданылатын әдістер ресми және заңнамалық деректерді талдау, сондай-ақ Ақтөбе қаласының №23 мектеп-лицейінде жүргізілген экспериментті қамтиды. Зерттеу жұмысының мақсаты жасөспірімдердің мазасыздануы мен оның буллинг жағдайындағы эмоционалды күйінің арасындағы байланысты анықтау болып табылады.

Зерттеу нәтижелері Ақтөбе өңірінде жасөспірімдердің буллинг жағдайындағы  эмоциялық көңіл-күйін реттеу үшін пайдаланылуы мүмкін. Ұсыныстар тиімді білім беру ортасын құруға ықпал етеді, бұл өз кезегінде буллинг жағдайындағы жасөспірімдердің эмоциялық көңіл-күйін реттеуге ықпал етеді.

УТЕУОВА А.А.

Аға оқытушы, магистр, Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе, Қазақстан

E-mail: uteuova_1975@mail.ru, https://orcid.org/0009-0002-7794-3536

РЫСТЫГУЛОВА А.Т.

Аға оқытушы, магистр, Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе, Қазақстан

E-mail: arystygulova@zhubanov.edu.kz, https://orcid.org/0009-0003-4610-9036

  1. Алексеева И.А. Жестокое обращение с ребенком. Причины, последствия, помощь / И.А. Алексеева, И.Г. Новосельский. – М.: 2016. – 220 с. https://shelter-tranzit.ru/wp-content/uploads/2018/06/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D0%98.%D0%90.%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D0%98.%D0%93..pdf
  2. Астапов В.М. Функциональный подход к изучению состояния тревоги / В.М. Астапов // Прикладная психология. 2009. – № 1. – С. 41-47. https://www.dissercat.com/content/fenomen-trevogi-s-pozitsii-funktsionalnogo-podkhoda
  3. Акажанова А. Девиантология: Учебное пособие.— Алматы: Нур-пресс, 2008.— 114 с. https://www.studmed.ru/akazhanova-a-t-deviantologiya_5b6e3a57635.html
  4. Халида Ажигулова. https://liter.kz/mechta-lyubogo-uchenogo-uvidet-rezultaty-svoih-trudov/
  5. Бочавер А.А. Буллинг как объект исследований и культурный феномен, Психология. / Бочавер, А.А., Хломов, К.Д // Журнал Высшей школы экономики. -2016. № 3. С. 149-159. https://ojs.hse.ru/index.php/psychology/article/view/815/921
  6. Ильин Е.П. Психология агрессивного поведения. / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2019. - 368 с. https://www.klex.ru/h2n
  7. Ожиева Е. Н. Буллинг как разновидность насилия. - Киев: Рута, - 2019. - C. 320 https://cyberleninka.ru/article/n/psihologicheskie-osobennosti-podrostkovogo-bullinga
  8. Ольвеус Д. Буллинг в школе: что мы знаем и что мы можем сделать // Hillsdale, NJ:. Erlbaum. 2016. - С. 85-128. https://academy-rep.kz/uploads/143910e85f155d9c0c1d7574da58ed4e.pdf
Жасөспірімдер тәрбиесі, буллинг, мазасыздық, зорлық-зомбылық, күйзеліс, эмоционалды қажу