Бұл жұмыста Жаңажол кен орнының мұнай және газ өндіру және жинау жүйелеріндегі коррозия жылдамдығы зерттелді. Жаңажол кен орнында мұнай мен газды өндіру және жинау жүйелеріндегі коррозия жылдамдығын анықтауға, сондай-ақ коррозиядан ингибиторлық қорғаудың жай-күйін бағалауға бағытталған зерттеу жұмыстары жүргізілді. Зерттеу барысында ЦДНГ-1, ЦДНГ-2 және ЦДГиК құбырлары мен жабдықтары қарастырылды. Коррозия-мұнай мен газды өндіру және тасымалдау жүйелері, әсіресе құрамында күкіртсутегі бар қатты сұйықтықтар мен ағынды сулар болған жағдайда кездесетін негізгі мәселелердің бірі. Бұл құбылыспен күресу үшін Жаңажол кен орнында КО-101 және KW-201 коррозия ингибиторы қолданылады, ол қоспалары бар органикалық аминдердің күрделі құрамы болып табылады және құбырлар мен жабдықтарды бұзылудан қорғау үшін қолданылады. Бұл ингибиторлардың артықшылықтарының бірі-олардың технологиялық процесті өзгертпестен жүйеге енгізілу қабілеті. Газдалған сұйықтықтың гидродинамикалық ағынына ерекше назар аударылады, бұл құбырлар арқылы коррозияның таралуына айтарлықтай әсер етеді. Ток режиміне байланысты (эмульсия режимі, газ-сұйықтық ағынының фазалық стратификациясы) коррозия біркелкі емес көрінеді. Мысалы, фазалық стратификация жағдайында коррозияның локализациясы құбырдың төменгі генераторында байқалады. Бұл өте маңызды, өйткені мұндай аймақтар H2S, CO2 және O2 бар су фазасы сияқты агрессивті компоненттерге барынша әсер етеді.Мұнаймен бірге өндірілетін судың үлкен көлемін тасымалдау құбырлардың өткізу қабілетін едәуір төмендетеді және су-мұнай қоспасының тұтқырлығының жоғарылауына байланысты энергия шығынын арттырады. Сонымен қатар, бұл мұнай жинау жүйесіндегі коррозиялық зақымдану аймағының өсуіне ықпал етеді, бұл өз кезегінде жабдықтар мен құбырларды пайдалану тиімділігіне әсер етеді.
АЛМАТОВА Б.Г.
техника ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор, Қ. Жұбанова атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан.
Е-mail: baian.73@mail.ru, https://orcid.org/0000-0002-1680-4682
ШИЛЬМАГАМБЕТОВА Ж.Ж.
педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент, Қ. Жұбанова атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан.
Е-mail: zhadra_69@mail.ru. https://orcid.org/0009-0008-8780-7160
МУРЗАГАЛИЕВА А.А.
техника ғылымдарының магистрі, аға оқытушы, Ш. Есенов атындағы Каспий технологиялар және инжиниринг университеті, Ақтау қ., Қазақстан
Е-mail: alma_7121972@mail.ru. https://orcid.org/0000-0001-8339-0590
ДОСМАГАМБЕТОВА М.Б.
1 курс докторанты, Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті, Орал қ., Қазақстан
Е-mail: miramgul.dosmagambetova@bk.ru. https://orcid.org/0009-0002-6965-0207
ТАХАНОВА Г.Ж.
техника ғылымдарының магистрі, аға оқытушы, Қ. Жұбанова атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан.
Е-mail: Gulsim.taxanova.78@mail.ru. https://orcid.org/0009-0005-6278-8280
- Машаев А.Е., Бисенов Б.К. «Словарь-справочник нефтяника», Актобе, 2006 год.
- Г.С. Фомин «Коррозия и защита от коррозии. Энциклопедия международных стандартов», Москва, ИПК издательство стандартов, 1999 год.
- А.В.Беззубов, В.Н.Шаров, В.И. Дубовой, «Машинист насосной станции по закачке рабочего агента в пласт», Москва, «Недра», 1988 год.
- К.Р. Низамов, «Проблемы защиты металлов от коррозии в нефтегазодобыче» «Нефтяное хозяйство».
- ГОСТ 9.502-82 «Ингибиторы коррозии металлов для водных систем. Методы коррозионных испытаний».
- ГОСТ 9.506-87 «Ингибиторы коррозии металлов в водно-нефтяных средах. Методы определения защитной способности».
- РД 39-0147103-362-90 «Инструкция по применению технологии противокоррозионной защиты подземного и наземного оборудования месторождения «Жанажол» (для обводненной продукции)», ВНИИСПТнефть, Уфа, 1990 год.
- РД 39-0147103-306-88 «Инструкция по применению технологии противокоррозионной защиты коммуникации и наземного оборудования систем ППД (при содержании Н2S до 300 мг/л) с применением ингибиторов коррозии типа «Нефтехим», ВНИИСПТнефть, Уфа, 1988 год.