ЖОҒАРЫ БІЛІМДЕГІ ЦИФРЛЫҚ ТРАНСФОРМАЦИЯ: МҮМКІНДІКТЕР МЕН ҚАУІП-ҚАТЕРЛЕР

Жарияланды 2025-06-30
ПЕДАГОГИКА Нөмір 80 № 2 (2025)
Том 80 №2 (2025)
Авторлар:
  • ВАСИК Б.
  • САРДАРОВА Ж.И
PDF

Ғылыми мақала тақырыбы бүгінгі қарқынды да жедел дамыған  цифрлық қоғам  жағдайындағы өзекті мәселе - жоғары білімдегі цифрлық трансформацияға арналған. Мақала авторлары зерттеу тақырыбын әлемдік деңгейде болып жатқан  түбегейлі жаңарулармен, озық тәжірибелермен салыстырмалы түрде талдап, негіздеуге  тырысқан.

 Жоғары білім берудегі цифрлық трансформация жай ғана өзекті тақырып емес, ол табысты әлеуметтенуді, кәсіби дамуды және қазіргі әлемде жылдам бейімделуге дайындықты қамтамасыз етудің негізгі факторына айналып отырғандығын тұжырымдаған.

Ұсынылған зерттеу жұмысы  жоғары білім берудің цифрлық трансформациясындағы ақпараттық технологиялардың рөлін зерттеуге арналған. Зерттеуге арналған негізгі материалдар ғылыми-теориялық ақпараттар, университеттің есептік құжаттамасы, әлеуметтік-педагогикалық диагностика аясында респонденттердің жауаптарымен алынған бланкілер қолданылды. Зерттеу әдістері: зерттеу мәселесі бойынша психологиялық-педагогикалық, әлеуметтік-экономикалық және техникалық әдебиеттерді талдау; салыстырмалы-салыстырмалы және жүйелік-құрылымдық талдау; социологиялық сауалнама және сауалнама.

Нәтижелер жоғары білім беру жүйесінде болып жатқан сипатталған трансформациялық процестер, цифрлық трансформацияны ескере отырып, қазіргі білім беру үдерісі дидактикасының терминологиялық аппараты, Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университетінің педагогикалық факультетінің студенттері мен оқытушылары арасында жүргізілген социологиялық сауалнама нәтижелері.

ВАСИК Б.

педагогика ғылымдарының кандидаты, Академиялық ұтқырлық қауымдастығы, Ниш қ., Сербия

E-mail Bibigul.almyrzae@mail.ru, https://orcid.org/0000-0002-8723-1703

САРДАРОВА Ж.И

педагогика ғылымдарының докторы, қауымдастырылған профессор, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан.

E-mail: Sardar.Zh@mail.ru, https://orcid.org/0000-0002-5224-5371

  1. Государственная программа «Цифровой Казахстан» на 2018–2022 годы. [Электронный ресурс]. - Available at: - Available at: https://digitalkz.kz/ (дата обращения: 03.03.2020)
  2. Игнатова Н.Ю. Образование в цифровую эпоху: монография. [Текст] / Н.Ю. Игнатова // М – Нижний Тагил: НТИ (филиал) УрФУ, 2017. – 128 с.
  3. Афанасьева Г.А. Развитие образовательного процесса в новой цифровой среде // Экология урбанизированных территорий. [Текст] / Г.А. Афанасьева // – 2018. – №2. – С. 105–107.
  4. Гамбеева Ю.Н., Сорокина Е.И. Цифровая трансформация современного образовательного процесса. Известия ВГПУ. Педагогические науки. [Электронный ресурс]. - Available at: https://cyberleninka.ru/article/n/tsifrovaya-transformatsiya-sovremennogo-obrazovatelnogo-protsessa/viewer (дата обращения: 03.03.2020)
  5. Поздняков В.А., Шлык В.В. Компьютерная дидактика. Теоретические основы и технологии открытого образования: материалы Всероссийской научно-методической конференции. [Текст] / В.А. Поздняков, В.В. Шлык // – Липецк: ЛГТУ, 2004. – Ч. 2. – С. 106–113.
  6. Башмаков А.И., Башмаков И.А. Разработка компьютерных учебников и обучающих систем. [Текст] / А.И.Башмаков, И.А.Башмаков // М.: Информационно-издательский дом «Филинъ», 2003. – 616 с.
  7. Оспенникова Е.В. Е-дидактика мультимедиа: проблемы и направления исследования [Текст] / Е.В. Оспенникова // Вестн. Перм. гос. гуманит.-пед. ун-та. Сер.: Информационные компьютерные технологии в образовании. – 2005. – №1. – С. 16–30.
  8. Чошанов М.А. E-дидактика: новый взгляд на теорию обучения в эпоху цифровых технологий [Текст] / М.А. Чошанов // Образовательные технологии и общество. – 2013. – №3. – С. 684–694.
  9. Фролов И.Н. E-didactics как теоретический базис электронного обучения [Текст] / И.Н. Фролов // В мире научных открытий. – 2011. – Т. 14. – №2. – С. 135–142.
  10. Гарцов А.Д., Гарцова Д.А. Электронная дидактика в обучении иностранным языкам [Текст] / А.Д.Гарцов, Д.А. Гарцова // Полилингвиальность и транскультурные практики. – 2013. – №1. – С. 58–62.
  11. Чиркова Л.Н., Борщик Л.Н. К вопросу о развитии дидактики в условиях электронного образования [Текст] / Л.Н.Чиркова, Л.Н. Борщик // Современные информационные технологии и ИТ-образование. – 2014. – №10. – С. 222–227.
  12. Монахов В.М., Тихомиров С.А. Эволюция методической системы электронного обучения. [Текст] / В.М.Монахов, С.А. Тихомиров // Яросл. пед. вестн. – 2018. – №6. [Электронный ресурс]. - Available at: https:// cyberleninka.ru/ article/n/evolyutsiya-metodicheskoy-sistemy-elektronnogo-obucheniya (дата обращения: 08.01.2020)
  13. Ковалев М.М. Образование для цифровой экономики [Текст] / М.М. Ковалев // Цифровая трансформация. – 2018. – №1 (2). – С. 37–42.
  14. Schleicher A. Education disrupted – education rebuilt: Some insights from PISA on the availability and use of digital tools for learnin. OECD Education and Skills Today [Electronic resource]. - Available at: https://oecdedutoday.com/coronavirus-education-digital-tools-for-learning (Date of access: 22.07.2020)
  15. OECD. The state of school education. One year into the COVID pandemic. – 2021. [Electronic resource]. Available at: https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/201dde84-en.pdf (Date of access: 22.07.2020)
  16. Полат Е.С. К проблеме определения эффективности дистанционной формы обучения [Текст] / Е.С.Полат // Открытое образование. – 2005. – №3. – С. 71–77.
  17. Король А. Дистанция в образовании: от методологии к практике [Текст] / А. Король // Наука и инновации. – 2020. – №6 (208). – С. 22–29.
  18. Matthews D. How will technology reshape the university by 2030? [Electronic resource]. - Available at: https://www.timeshighereducation.com/features/how-will-technology-reshape-university-2030. (Date of access: 6.07.2020)
  19. Матонин В.В. Тренды современного образования: геймификация [Текст] / В.В. Матонин // Вестн. Бурят. гос. Ун-та.: Образование. Личность. Общество. – 2017. – №2. – С. 36–40.
  20. Татаринов К.А. Мобильное обучение поколения «Z» [Текст] / К.А. Татаринов // Балт. гуманит. журнал. – 2019. – №2(27). – С. 103–105.
цифрлық трансформация, жоғары білім, дидактика, трансформациялық процестер, IT-білім беру