ЯН ЛАРРИДІҢ «КАРИК ПЕН ВАЛЯНЫҢ ЕРЕКШЕ ОҚИҒАЛАРЫ» ПОВЕСІНДЕГІ «ЖОҒАЛҒАН ЖҰМАҚ» МИФОЛОГЕМАСЫ

Жарияланды 2024-07-04
ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР Нөмір 63 № 1 (2021)
№1 (2021)
Авторлар:
  • А.И. КУЛЯПИН
PDF (Russian)

Бұл мақалада 1937 жылы жазылған Ян Ларридің "Карик пен Валяның ерекше оқиғалары"
ертегі повестіне талдау жасалады. "Карик пен Валяның ерекше оқиғалары" повестінде жайлы үй кеңістігі де, тамылжып тұрған табиғат патшалығы аясы да бір қарағанда көз алдыңызға Эдемді елестетеді. Алайда, зерделеп қарайтын болсақ бұл екі мекен де тамұқ тәрізді көрінеді. Бір координаттар жүйесінде Карик пен Валяның үйден аластатылуы жұмақтан қуылу туралы библиялық астарлы әңгімеге, ал екіншісінде жоғалған жұмақты іздеушіге сәйкес келеді. Қазіргі оқырман үшін бұл көркем образ жүз жыл бұрынғыдай қызықты болады, өйткені қазіргі уақытта экология мәселелері өте өзекті болып табылады. Жазушы жәндіктер әлемін, барлық
дерлік энтомологияны көрсете отырып, профессордың түсіндірмелерін шатастырмай, Карик пен Валя балаларының қиял ғажайып шытырман оқиғаларын қызықты сипаттайды. Бастауыш мектеп жасындағы балалардың осы әңгімені оқуы қиялдарының қалыптасуына, сонымен қатар мәтінді және онда сипатталған жағдайларды талдай білуге айрықша ықпал етеді, сонымен қатар клиптік ойлаумен күресуге көмектеседі. Кейіпкерлерге жаны ашыған мектеп оқушылары қиын жағдайға тап болған адамдарға жанашырлық сезімдерін танытады.

  1. Достоевский Ф.М. Записки из подполья / Ф.М. Достоевский. – Л.: Наука, 1989. – С. 452-550.
  2. Ларри Я.Л. Страна счастливых / Я.Л. Ларри. – Л., Ленинградское областное издательство, 1931. URL: http://larri.lit-info.ru/larri/proza/strana-schastlivyh.htm
  3. Ларри Я.Л. Необыкновенные приключения Карика и Вали / Я.Л. Ларри. - Костер. – 1937.
  4. Ларри Я.Л. Необыкновенные приключения Карика и Вали / Я.Л. Ларри – Куйбышевское книжное издательство, 1958. – 276 с.
  5. Ларри Я.Л. Небесный гость / Я.Л. Ларри. – СПб.: Север-Запад, 1993. URL: http://larri.lit-info.ru/larri/proza/nebesnyj-gost/nebesnyj-gost.htm
  6. Чернышевский Н.Г. Что делать? / Н.Г. Чернышевский. – М.: Правда, 1974. – 464 с.
  7. Белинков А. Сдача и гибель советского интеллигента / А. Белинков. – М.: РИК Культура, 1997. – 539 с.
  8. Вышеславцев Б.П. Кризис индустриальной культуры. Марксизм. Неосоциализм. Неолиберализм / Б.П. Вышеславцев. – New York: Chalidze Publications, 1982. – 353 с.
  9. Петровский Н.А. Словарь русских личных имен / Н.А. Петровский. – М.: Сов. Энциклопедия, 1966. – 384 с.
  10. Фрейденберг О.М. Поэтика сюжета и жанра / О.М. Фрейденберг. – М.: Лабиринт, 1997. – 445 с.
  11. Хеллман Б. Сказка и быль: История русской детской литературы. Авториз. пер. с англ. О. Бухиной / Б. Хеллман. – М.: Новое литературное обозрение, 2016. – 560 с.
утопия, дистопия, поэтика, сюжет, сарын, белгі, аңыз.

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

ЯН ЛАРРИДІҢ «КАРИК ПЕН ВАЛЯНЫҢ ЕРЕКШЕ ОҚИҒАЛАРЫ» ПОВЕСІНДЕГІ «ЖОҒАЛҒАН ЖҰМАҚ» МИФОЛОГЕМАСЫ. (2024). "Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университетінің Хабаршысы" ғылыми журналы, 63(1). https://vestnik.arsu.kz/index.php/hab/article/view/110

Жүктеу сілтемесі