Бұл мақала 6–7 сынып оқушыларының Қазақстан тарихы сабақтарында жасанды интеллект әдістерін қолдану арқылы олардың оқу үлгерімі мен қызығушылығын арттыру мәселесін зерттеуге арналған. Білім беру жүйесінің цифрлық трансформациясы жағдайында оқыту сапасын арттыруға, оқу үдерісін жекешелендіруге және оқушылардың мотивациясын көтеруге бағытталған жаңа технологиялық шешімдерді енгізу өзекті мәселеге айналуда. Авторлар жасанды интеллектті тек инновациялық құрал ретінде ғана емес, сонымен қатар оқушылардың танымдық белсенділігін арттырып, сыни ойлау қабілеттерін дамытуға мүмкіндік беретін толыққанды білім беру ресурсы ретінде қарастырады. Зерттеудің мақсаты – жасанды интеллект құралдарының оқу үдерісіне тартылуға, пәнге қызығушылыққа және академиялық үлгерімге әсерін анықтау. Зерттеудің әдістемелік негізі ретінде бақылау және эксперименттік топтар қатысқан қалыптастырушы педагогикалық эксперимент алынды. Эмпирикалық мәліметтердің сенімділігі мен толықтығын қамтамасыз ету үшін педагогикалық бақылау әдістері, сондай-ақ бөлім мен тоқсан бойынша жиынтық бағалау нәтижелерін талдау қолданылды. Нәтижелер эксперименттік сыныптағы оқу мотивациясының, дербестік пен саналықтың артуы тұрғысынан оң динамиканы көрсетті. Жоғары бағалардың үлесі сәл төмендегеніне қарамастан, жалпы оқу көрсеткіштерінің өсу үрдісі және инновацияларға оң көзқарас байқалды. Мақалада жасанды интеллектті мектептегі білім беру үдерісіне, әсіресе жасөспірімдердің жас және когнитивтік ерекшеліктерін ескере отырып, тиімді енгізудің практикалық маңыздылығы атап өтіледі, бұл тарихты оқыту әдістемесін одан әрі дамытуға жаңа мүмкіндіктер ашады. Бұл бағыттағы зерттеулер болашақта цифрлық педагогика мен жасанды интеллектінің өзара байланысын тереңірек түсінуге жол ашады.
БЕГИМБАЕВА Ж.С.
Тарих ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор, Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан
E-mail: zhibekbegimbayeva@gmail.com, https://orcid.org/0000-0002-9827-379X
САИТГАЛИЕВА А.Р.
2 курс магистранты, Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан
E-mail: saitgaliev_a@mail.ru, https://orcid.org/0009-0002-0485-9923
- Poslanie Glavy gosudarstva Kasym-Zhomarta Tokaeva narodu Kazakhstana ot 1 sentyabrya 2023 g. «Ekonomicheskiy kurs spravedlivogo Kazakhstana». «The Economic Course of a Just Kazakhstan» Elektronnyy resurs: Rezhim dostupa: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=37321590. Data obrashcheniya 08.02.2025.
- Poslanie Glavy gosudarstva Kasym-Zhomarta Tokaeva narodu Kazakhstana ot 2 sentyabrya 2024 g. «Spravedlivyy Kazakhstan: zakon i poryadok, ekonomicheskiy rost, obshchestvennyy optimizm». Elektronnyy resurs: Rezhim dostupa: https://adilet.zan.kz/rus/docs/K24002024_1. Data obrashcheniya 04.04.2025.
- Postanovlenie Pravitel'stva Respubliki Kazakhstan ot 28 marta 2023 goda № 269. Ob utverzhdenii Kontseptsii tsifrovoy transformatsii, razvitiya otrasli informatsionno-kommunikatsionnykh tekhnologiy i kiberbezopasnosti na 2023–2029 gody. Elektronnyy resurs: Rezhim dostupa: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P2300000269. Data obrashcheniya 04.04.2025.
- Holmes W., Byalik M., Fadel Ch. Iskusstvennyy intellekt v obrazovanii: Perspektivy i problemy dlya prepodavaniya i obucheniya / Ueyn Kholms, Maya Belik, Charl'z Feydel. – Per. s angl. – M.:Al'pina PRO, 2022. – 304 s.
- Pressey, S.L. (1950). «Development and appraisal of devices providing immediate automatic scoring of objective tests and concomitant self-instruction.» Journal of Psychology 30: 417–447 DOI: https://doi.org/10.1080/00223980.1950.9916043
- Skinner, B.F. (1958). «Teacher machines.» Science 128 (3330): 969–77 DOI: https://doi.org/10.1126/science.128.3330.969
- Grebenyuk E.V., Danielyan D.G., Danielyan S.S., Kramarov S.O. Iskusstvennyy intellekt v obrazovanii: vozmozhnosti, metody i rekomendatsii dlya pedagogov: uchebno-prakticheskoe posobie / Pod red. S.O. Kramarova. – Moskva: RIOR: INFRA-M, 2025. – 99 s.
- Elektronnyy resurs: Rezhim dostupa. Respublikanskiy informatsionno-analiticheskiy zhurnal «Sovremennoe obrazovanie», stat'ya A. Petrukhin, Iskusstvennyy intellekt: Pozitivnye vozmozhnosti i potentsial'nye riski, https://www.bilim.expert/post/искусственный-интеллект-позитивные-возможности-и-потенциальные-риски-интервью-саясат-нурбек, 05.04.2025
- Platov A.V., Gavrilina Yu.I., Iskusstvennyy intellekt v obrazovanii: evolyutsiya i bar'yery. // Nauchnyy rezultat. Pedagogika i psikhologiya obrazovaniya. T.10, № 1, 2024, s. 26–43
- Taktarova A.V., Sovremennye tendentsii razvitiya iskusstvennogo intellekta v obrazovanii i modeliruyushchie ego intellektual'nye sistemy // Kontsept. Nauchno-metodicheskiy elektronnyy zhurnal, 2024, №6, s. 317–327
- Mikhailova N.A. Potentsial iskusstvennogo intellekta v kontekste modernizatsii vysshego obrazovaniya i razvitiya kultury Kazakhstana, Kazakhskiy natsional'nyy pedagogicheskiy universitet imeni Abaya, Almaty
- Elektronnyy resurs: Rezhim dostupa. Digital-tekhnologii v shkolakh i vuzakh Kazakhstana: shest' yarkikh primerov ispol'zovaniya. https://informburo.kz/stati/digital-texnologii-v-skolax-i-vuzax-kazaxstana-sest-yarkix-primerov-ispolzovaniya, 22.04.2025
- Agzamov S.R. Iskusstvennyy intellekt v obrazovanii: osnovnye napravleniya i perspektivy razvitiya // Innovatsii v obrazovanii. — 2021. — № 4. — s. 15–23.
- Yermekov A.K., Zhaparova G.N. Ispol'zovanie tekhnologiy iskusstvennogo intellekta v obrazovatel'noy srede Kazakhstana // Nauchno-prakticheskaya konferentsiya «Tsifrovaya transformatsiya v obrazovanii». — Almaty: KazNPU, 2021. — s. 212–218.
- Tumanov I.V. Eticheskie aspekty primeneniya iskusstvennogo intellekta v obrazovatel'nykh sistemakh // Voprosy sovremennoy pedagogiki. — 2021. — № 6. — s. 78–85.
