Бұл мақала креолданған мәтіндер тақырыбы қарастырылған. Қәзіргі кезде креолданған мәтіндер  кенінен таралған және адам қызметінің көптеген салаларында кеңінен қолданылатындардың бірі.  Креолданған мәтіндер мәтіннің вербалды және вербальды емес компоненттерінің біртұтас бөлігі болып табылады. Олардың бірнеше топтамалары бар, олар ішінара, толық және нөлдік креолизациясы бар мәтіндерге бөлінеді. Және де соған қоса айту керек жайт, креолданған мәтіндердердегі бейвербалды құралдар ретінде әр түрлі сүреттер мен кескіндер бола алады. Вербалды емес құралдар қатарында дыбыс, интонация, қаріп және түс секілді көрсеткіштерде болуы мүмкін. Мақалада жарнама, оқыту, салтанатты жағдайлар және т.б. сияқты әртүрлі салаларда креолданған мәтіндердің қолдану мысалдары келтірілген. Жарнамалардағы қаріп өзгерістері бар креолданған мәтіндердің кейбір мысалдары оқырмандардың назарын аударуға бағытталған. Креолданған мәтіндерді практикалық қолдану ретінде көрсету үшін мақалада сұхбатқа қатысқан студенттердің құттықтау хатпен ауызша құттықтау түріндегі креолданған мәтіндерді қабылдау нәтижелері берілген. Сұхбат нәтижесінде барлық студенттер құттықтау хатпен құттықтауды таңдаған, сонымен визуалды құралдарды қабылдаудың тиімділігі туралы қорытынды жасауға болады. Мақалада бұл нәтиже визуалды ақпаратты қабылдау пайызындағы мәліметтермен де дәлелденеді. 

САРБАСОВА А.E.

филология ғылымдарының кандидаты, шетел филологиясы және аударма ici кафедрасының доценті, Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті, Ақтөбе қ., Қазақстан

E-mail:  aigul_sarbassova@mail.ru, https://orcid.org/0000-0002-1226-0032

1. Солодуб, Ю.П., Альбрехт Ф.Б., Кузнецов А.Ю. Теория и практика художественного перевода: учеб. пособие для студ. лингв.фак. высш.учеб. заведений / Ю.П.Солодуб, Ф.Б. Альбрехт, Кузнецов А.Ю. – М.: Academia, 2005. – 304 с.
2. Сорокин, Ю.А. Креолизованные тексты и их коммуникативная функция /Ю.А.Сорокин, Е.Ф. Тарасов // Оптимизация речевого воздействия. – М.: Высшая школа, 990. – С.180–186.
3. Вашунина, И.В., Нистратов А.А., Тарасов Е.Ф., Матвеев М.О. Креолизованный текст: Смысловое восприятие. Коллективная монография: Отв.ред.Вашунина И.В. - М.: Институт языкознания РАН, 2020. – 206 с.
4. Жумагул, А.А., Ордабекова Х.А. Карикатура - саяси дискурстың бір жанры ретінде - Suleyman University Bulletin, 2017. - С.31-36.
5. Анисимова, Е.Е. Лингвистика текста и межкультурная коммуникация (на материале креолизованных текстов) [Текст]: учеб. пособие для студ. фак. иностр. яз. вузов. / Е. Е. Анисимова. – М.: Academia, 2003. – 128 с.
6. Тумакова, Е. В. Креолизованный текст в художественном и медийном дискурсе - Мир русского слова, 2, 2016
7. Ворошилова, М.Б. Креолизованный текст: кинотекст // Политическая лингвистика, 2007. №2 (22). С.106 -110
8. Сарбасова, А.Е., Полыгалова В.С., Туматаева Ж.Э. Креолизованные тексты в рекламе //Методология обучения иностранным языкам и прикладная лингвистика: постпандемическая трансформация через новые подходы/ международная научно-практическая конференция. – Актобе, 2022. – С.116-120

креолданған мәтін, вербалды бөлігі, вербальды емес бөлігі, иконикалық құралдар, сүреттер, қаріп, креолизация