Жұмыста қалдық металдарды алу және тауарлық өнімдерді алу мақсатында Оңтүстік Орал никель комбинатының конвертерлік никель қождарын қайта өңдеу мүмкіндігі қарастырылған. Бастапқы қожда фаялит пен пирит фазаларында болатын темір, никель және күкірттің едәуір мөлшері бар. Тамманның қарсылық пешінде 1000 °C температурада қож мен энергетикалық көмір қоспасының түйіршіктерін тотықсыздандыру бойынша тәжірибелер жүргізілді. Берілген температурада темірдің ішінара тотықсыздануы бар, құрамында шамамен 1% никель бар металл фазасы пайда болады, бірақ пириттен темір алынбайды. Металл фазасын оқшаулау үшін әк қосылған 1600 °C температурада бір электродты доғалы пеште пирометаллургиялық балқытулар жүргізілді, нәтижесінде күкірт пен никель мөлшері жоғары темір негізіндегі металл қорытпасы алынды. Марганец қосылған индукциялық пеште кейінгі балқыту күкіртті марганец сульфидтеріне ауыстыруға мүмкіндік берді, бұл құрылыс арматурасын өндіруге жарамды металл өндіруді қамтамасыз етті. Балқытудан кейінгі қож фазасы темір оксидтерінің аздығымен сипатталады және оны жол құрылысында қолдануға болады. Қалдықтарды кешенді кәдеге жарату және минималды күрделі және энергетикалық шығындармен металл өнімдерін алу үшін пирометаллургиялық үлгідегі мамандандырылған микро зауыттарда никель қождарын қайта өңдеу процесін ұйымдастыру ұсынылды.

АДИЛОВ Г.А.

Техника ғылымдарының кандидаты, «Металлургиядағы сутегі технологиялары» ғылыми қызметкері, Оңтүстік Орал мемлекеттік университеті (ҒЗУ), Челябинск қ., Ресей Федерациясы

Е-mail: adilovg@susu.ru, https://orcid.org/0000-0002-1012-8097

1. Серёдин Д. А., Смирнов И. В. Пирометаллургическое извлечение цветных металлов из никелевых шлаков // Журнал горной и металлургической промышленности. – 2016. – Т. 6. – № 3. – С. 45–51.
2. Чжан Х., Ван С., Ли Г. Современные подходы к утилизации никелевых шлаков // Минералы. – 2019. – Т. 9. – № 5. – С. 300.
3. Апиратикул М., Юн Н., Ким С. Вторичная переработка конвертерных шлаков никелевого производства // Журнал чистого производства. – 2020. – Т. 245. – С. 118820.
4. Чжоу Х., Лянь Ю., Гао С. Восстановление металлов из никелевого шлака методом восстановительной сульфидизации // Минералы. – 2021. – Т. 11. – № 9. – С. 1022.
5. Ли Ю., Чэнь В., Сюй М. Извлечение железа, никеля и меди из конвертерных шлаков путем окисления и восстановления // ISIJ International. – 2018. – Т. 58. – № 12. – С. 2215–2223.
6. Ван Т., Лю Х., Ши П. Комплексное использование металлургических отходов: переработка никелевого шлака с алюминиевым дроссом и добавлением конвертерного шлака // Журнал устойчивой металлургии. – 2019. – Т. 5. – С. 156–168.
7. Чжао Ю., Го Ч., Лю Д. Пирометаллургическая переработка никелевого шлака с использованием биоугля // Материалы международной конференции «Molten 2024». – 2024.
8. Лю С., Чжан М., Хэ Ю. Сочетание пирометаллургии и флотации для извлечения никеля из шлаков // Журнал опасных материалов. – 2020. – Т. 386. – С. 121642.
9. Ким Дж., Пак Х., Ли М. Модификация конвертерного шлака для повышения извлечения никеля // Металлы. – 2022. – Т. 12. – № 3. – С. 410.
10. Ли Д., Чжэн Ю., Фэн С. Контроль состава шлака для оптимизации пирометаллургической переработки // Инженерия минералов. – 2023. – Т. 198. – С. 107015.
11. Селиванов, Е.Н. Формы нахождения металлов в шлаке конвертирования никелевых штейнов / Е.Н. Селиванов, С.А. Федичкин // Расплавы. – 2004. – № 3. – С. 17–23.
12. Макаров А.Б. Главные типы техногенно-минеральных месторождений Урала. Екатеринбург, УГГУ,2006. 206
13. Чантурия В.А., Козлов А.П. Развитие физико-химических основ и разработка инновационных технологий глубокой переработки техногенного минерального сырья. Горный журнал. 2014. № 7. C. 79-84.

конвертер никель қожы, пирометаллургия, тотықсыздандырғыш күйдіру, қатты фазалық тотықсыздандыру, доғалы пеші, металл қожы, қалдықтарды жою