ТАТАР ХАЛҚЫНЫҢ ЭТНОЭПИЯЛЫҚ МҰРАСЫ ДӘСТҮРЛІ МӘДЕНИЕТТІҢ ӨЗЕГІ РЕТІНДЕ

Жарияланды 2024-07-09
ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР Нөмір 60 № 2 (2020)
№2 (2020)
Авторлар:
  • Р.М.ГАЙФУТДИНОВА
PDF (Russian)

Татар халқының дәстүрлі мәдениетінің этно-эпикалық мұрасының негізінде эпикалық
аңыздар, оның ішінде халықтың, этностың батырлық эпосы жатыр. Субъекті даналық, батырлық және сұлулық
идеалдары туралы, жақсылық пен зле туралы, адамның әлемдегі орны туралы, сондай-ақ адамның табиғаттан
тыс, жоғары күштермен қарым-қатынасына діни-мифологиялық көзқарастары этностың өзіндік өмірлік әлемі
ретінде дәстүрлі мәдениеттің өзегін құрайды. Біз қабылдаған эпикалық ертегілердің басты кейіпкерлерін
мәдениеттанулық талдау батырдың эпикалық бейнесі халықтың ғасырлар бойы арманын жүзеге асырып, жүзеге
асырып, әлем туралы объективті түсінік беретін Халықтық-Тарихи ұғымдар мен идеалды адам туралы
түсініктердің бірыңғай кешенін білдіреді деп айтуға мүмкіндік береді.

  1. Ахметзянов М.И. Татарские родословные. - Казан: Тат. кн. изд-во., 1995. - 127 с.
  2. Ахметова Ф. О дастанах в татарском фольклоре // Идель. - №11, 12. – 1999.
  3. Ахметова Ф. Татар дастаннарының бүгенге яшәеше // Татар халык иҗатының хәзерге торышы. – Казан, 1988. – Б.25-47.
  4. Жирмунский В. М. Тюркский героический эпос. – Спб.: Наука, 1974. – 723 с.
  5. Исхаков Д. / Чура батыр кем ул? // Идел 1997, №9 – Б. 17.
  6. Источниковедение истории Улуса дчучи. – Казань, 2001. – С.346-347.
  7. Самойлович А.Н. Вариант сказания о Едигее и Тохтамыше, записанный Н.Хакимовым // Тюркологический сборник, 1972. – С.188-213.
  8. Салмин А. Н. Чувашские сказки о богатырях // Советская тюркология. – 1985. - №1. – с. 38 – 43.
  9. Путилов Б.Н. Экскурсы в теорию и историю славянского эпоса. Спб., 1999.
  10. Урманчеев Ф. И. Эпические сказания татарского народа / Ф. И. Урманчеев. Казань: Изд-во Казанского ун-та, 1981. – 118 с.
  11. Урманчеев Ф. И. Народный эпос «Идегей». – Казань: Фан, 1999. – 200 с.
этноэпиялық мұра, эпикалық аңыз, фабула, батыр, дәстүр, рухани мұра, құндылық, батыр ат, батыр қылышы, әлеуметтік-мәдени үлгі.